Temat podatku katastralnego wraca jak bumerang co kilka lat i nie można się temu dziwić. Pomysł, aby uzależnić wysokość podatku od nieruchomości od jej wartości katastralnej (łac. ad valorem – od wartości) budzi ogromny sprzeciw, szczególnie u osób posiadających nieruchomości w dużych miastach, a także u osób, które swoje oszczędności lokują właśnie w nieruchomościach. I chociaż podatek katastralny nie został wprowadzony w Polsce (w przeciwieństwie do innych państw europejskich), to coraz głośniej mówi się o tym, aby został on nałożony.
W Polsce funkcjonuje pewien substytut podatku katastralnego – podatek od nieruchomości. I chociaż na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że podatek katastralny i podatek od nieruchomości to tożsama instytucja to jest pomiędzy nimi wiele różnic.
Podatek od nieruchomości
Podatek od nieruchomości został uregulowany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Opodatkowane są nim wszystkie nieruchomości tj. grunty, budynki i ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od nieruchomości są przede wszystkim właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych, ale również ich samoistni posiadacze czy też użytkownicy wieczyści.
Podstawę opodatkowania dla gruntów stanowi ich powierzchnia natomiast dla budynków i ich części ich powierzchnia użytkowa. Odmiennie, w sposób najbardziej zbliżony do podatku katastralnego została uregulowana podstawa opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, ponieważ stanowi ją wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.
Maksymalne stawki podatku od nieruchomości zostały wskazane dla poszczególnych rodzajów nieruchomości we wskazanej powyżej ustawie, jednakże ich poszczególne wysokości określa rada gminy w uchwale.
Sam obowiązek podatkowy zapłaty podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.
Obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości przez osoby fizyczne jest ustalany decyzją administracyjną. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.
Ale skąd organ ma wiedzieć, że wobec Nas powstał obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości?
Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta – każda osoba fizyczna ma obowiązek poinformować o tym właściwy organ podatkowy w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego.
W odniesieniu zaś do osób prawnych sytuacja wygląda odmiennie. Są one bowiem obowiązane składać, w terminie do dnia 31 stycznia organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy. Jeśli zaś po tej dacie nabędą nieruchomość to ciąży na nich obowiązek złożenia korekty. Osoby prawne obowiązane są uiszczać podatek co miesiąc.
Zwolnienia w podatku od nieruchomości
Mimo że przeważająca większość nieruchomości jest objęta podatkiem, to istnieje szereg zwolnień od podatku. Został on uregulowany w treści artykułu 7 ustęp 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Podatek katastralny
Jak już wskazaliśmy we wstępie, podatek katastralny nie został wprowadzony w Polsce i opisując go, możemy polegać na jego uregulowaniach w innych państwach oraz na koncepcjach na jego wprowadzenie w Polsce. W podatku katastralnym podobnie jak w podatku od nieruchomości opodatkowane są zarówno grunty jak i budynki oraz ich części, jednakże wysokość podatku uzależniona jest od wartości nieruchomości, a nie od jej powierzchni.
Jak ocenić wartość nieruchomości?
Główną wątpliwością dotyczącą podatku katastralnego jest to jak w obiektywny sposób ocenić wartość nieruchomości. Przyjmuje się, że czynnikami mającymi wpływ jej wartość są powierzchnia, rodzaj i położenie nieruchomości, jej przeznaczenie (chociażby to wskazane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego), a także aktualne ceny na rynku. Inna jest wartość mieszkania mającego 50 metrów kwadratowych położonego w mieście powiatowym a inna mieszkania o tym samym metrażu położonego w centrum Poznania.
Aby w odpowiedni sposób obliczyć wartość nieruchomości, należałoby sporządzić operat szacunkowy – rzeczoznawca majątkowy, w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie mógłby dokonać wyceny nieruchomości.
Wątpliwości dotyczące podatku katastralnego
Wprowadzenie podatku katastralnego byłoby niekorzystne dla osób lokujących oszczędności w nieruchomościach – płaciliby wówczas podatek od każdej z nich. Ponadto, osoby posiadające nieruchomości o szczególnie dużej wartości (wille, pałace, apartamenty) sprzeciwiają się wprowadzeniu go. Z drugiej jednak strony, wprowadzenie podatku katastralnego byłoby korzystne dla gmin – wpływy z podatku od nieruchomości stanowią bowiem ich dochód, więc można przypuszczać, że jeśli zlikwidowano by podatek od nieruchomości, a w jego miejsce zostałby wprowadzony podatek katastralny, to również stanowiłby on dochód gminy.
Podatek katastralny – zmiany z niego wynikające
Pomysły dotyczące podatku katastralnego pojawiają się co kilka lat, wobec czego trudno jest określić czy wprowadzenie go w rzeczywistości nastąpi. Jeśli jednak tak się stanie, to wprowadzi on nieodwracalne zmiany na rynku nieruchomości. Z całą pewnością wzrosną ceny wynajmu mieszkań. Ponadto, osoby, które posiadają nieruchomości, a nie korzystają z nich, będą się ich wyzbywać, ponieważ płacenie podatku katastralnego będzie mogło stanowić dla nich zbyt duże obciążenie. Wprowadzenie podatku katastralnego spowoduje również zwiększone zapotrzebowanie na usługi rzeczoznawców majątkowych, wobec czego ta grupa zawodowa z całą pewnością będzie się powiększać.
Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z naszym skupem mieszkań. Dostaniesz całkowicie darmową wycenę online.
